Motorowery, skutery, mopedy i lekkie motocykle – to od nich zaczyna się przygoda z motoryzacją. To na nich nasi dziadkowie szpanowali przed dziewczynami a nasi ojcowie uczyli się trudnej sztuki prowadzenia pojazdu. Do późnych lat 70-tych własny motorower był w zasadzie jedynym środkiem transportu dostępnym na kieszeń przeciętnego Polaka a w niektórych krajach nawet dziś posiadanie włoskiego skutera świadczy o wyjątkowości jego właściciela. Poniższe zestawienie zawiera kilkadziesiąt pojazdów – zarówno rodzimej jak i zagranicznej produkcji. Są wśród nich modele produkowane seryjnie jak i te zmontowane w niewielkiej ilości. Przed Wami trzecia część zestawienia.
Di Blasi Taxi R2 z lat 1974-1979 to jeden z najmniejszych motorowerów, jeżeli nie najmniejszy. Ważący zaledwie 28 kg pojazd był konkurentem “Motorynki” oraz “Małpki”. Silnik o mocy 1,2 KM był słabszy niż w polskiej czy japońskiej konstrukcji, ale i tak pozwalał na osiąganie nawet 32 km/h. Zużycie paliwa wynosiło 2 litry/100 km a zasięg na 2,5 – litrowym zbiorniku ok. 120 km. Co ciekawe, pojazd mógł przewozić jedną osobę a jego maksymalne obciążenie to aż 120 kg. Di Blasi było tak małe, że z łatwością mieściło się do bagażnika przeciętnego samochodu.
Taxi R2 – był naprawdę mały
Źródło: Classic Driver
BMW C1 z lat 2000-2003 to jeszcze nie klasyk, ale wkrótce zasłuży na to określenie. Dlaczego? To dzieło Bertone, które produkowane było pod znaną marką ma nie tylko przednią szybę. Ma również wycieraczkę i spryskiwacz. Posiada pas bezpieczeństwa i ABS. Do napędu użyto silników o poj. 124 lub 176 cm3 o mocy 15 lub 18 KM. Słabszy silnik rozpędzał C1 do 105 km/h. Waga skutera bez płynów była duża – 185 kg, stąd też stosunkowo wysokie spalanie – średnio 3,5 dm3 i zasięg ok. 270 km na 9,5 – litrowym zbiorniku. Pomimo nowatorskiej konstrukcji pojazd nie przyjął się na rynku.
Skuter kabinowy BMW C1
Źródło: BMW Blog
Bombardier Ski – Doo z lat 1959-1963. Choć Polaris zaprezentował swoją wizję skutera śnieżnego trzy lata wcześniej, to właśnie Ski-Doo jest najbardziej znanym pojazdem tego typu. Konstrukcja początkowo była bardzo prosta – wykorzystano drewniane płozy a do jego napędu użyto 6 lub 7 – konnego silnika. Dopiero w 1961 roku zaczęto montować przednią szybę, wprowadzono 8 – konny silnik dwusuwowy, zmieniono również zawieszenie i zastosowano metalowe płozy. Całkowita długość skutera wynosiła 2,63 m. Pojazd mógł przewieść dwie osoby i rozwijał prędkość do 34 km/h.
Ski-Doo z 1961 roku
Źródło: Vintage Snow Mobiles
Simson Duo produkowany w latach 1972-1991 to trójkołowy, 2 – osobowy motorower kabinowy przeznaczony dla osób niepełnosprawnych. Poruszający się na 16 – calowych kołach Simson mógł rozpędzić się do 55 km/h. Silnik o poj. 50 cm3 miał moc 2,7 KM i napędzał tylko jedno koło z lewej strony. Pomimo konstrukcji kabinowej Simson nie posiadał biegu wstecznego. Gotowy do jazdy ważył 163 kg – głównie dzięki użyciu dermatoidu w konstrukcji dachu i drzwiach. Z racji zwiększonego zapotrzebowania na paliwo zbiornik Simsona miał pojemność 14 litrów.
Simson Duo
Źródło: wykop.pl
DEZAMET Stella z lat 1989-1994 to luksusowa “siostra” Rometa Pony i jednocześnie oczekiwany następca tego modelu. Ważąca 52 kg Stella poruszała się na 10 – calowych kołach o wysokim profilu. Do napędu użyto silnika o mocy 1,7 KM, dzięki któremu można było rozpędzić się do 40 km/h. Za przeniesienie napędu odpowiadała 2 – stopniowa przekładnia. Stella zużywała 2 litry paliwa na każde 100 km. Zbiornik paliwa mieścił 4,7 dm3. Pojazd miał typowo skuterową konstrukcję i wyróżniał się na tle ówczesnych, dość archaicznych wyrobów Rometu.
Stella – luksusowa “Motorynka”
Źródło: Polskie Motocykle
Perraux – Michaux Steam Velocipede – szacuje się, że jest to pierwszy motocykl, ale z racji osiągów także pierwszy motorower z 1867 roku. Wzór dla późniejszych konstrukcji. Bez hamulców, ale za to z maszyną parową o mocy jednego lub dwóch “koni parowych”. Pojazd ważył 88 kg, z czego 3/4 stanowiła waga maszyny parowej. Słabszy napęd pozwalał rozpędzić się do 14 km/h, ale mocniejszy pozwalał przekroczyć 30 km/h (choć nie ma oficjalnych danych). Pojazd powstał w niewielkiej liczbie. Ostatnie sztuki z 1871 roku były wyposażone w prowizoryczny hamulec cierny.
Prawdopodobnie pierwszy motocykl i jednocześnie motorower
Źródło: leguidevert.com
Herkules Lilliput Mk 1 z lat 1930 – 1936 to najpopularniejszy motorower lat 30-tych. Lekka, ważąca 50 kg konstrukcja była początkowo napędzana silnikiem Sachsa o poj. 74 cm3 i 1,25 KM co wystarczało do osiągnięcia 40 km/h. Późniejsze Herkulesy napędzał silnik o poj. 98 cm3 i mocy 2,25 KM. Za przeniesienie napędu na tylne, 26 – calowe koło odpowiadała 2 – stopniowa przekładnia. Zużycie paliwa wynosiło 2 litry na 100 km a zasięg około 320 km. Lilliput był nowoczesną konstrukcją i jego proporcje oraz technologię kopiowali inni producenci.
Lilliput 74 z 1931 roku
Źródło: herkulesig.de
Romet Ogar 205 z lat 1986 – 1993. Ogary zmotoryzowały polską wieś i uczyniły pracę wiejskiego listonosza lżejszą. Silnik firmy DEZAMET rozwijał zaledwie 1,7 KM co ważącemu 58 kg (bez płynów) Ogarowi pozwalało osiągać 45 km/h. Napęd przenosiła 2 – biegowa przekładnia. Katalogowe zużycie paliwa wynosiło 2,4 dm3/100 km, co przy 9 litrowym zbiorniku miało zapewniać dobry zasięg. W praktyce Ogar był bardziej paliwożerny. Pojazd poruszał się na 17 – calowych kołach. Cechą charakterystyczną “205-tki” była czarna skrzynka na narzędzia znajdująca się pod kanapą.
Pojazd wiejskiego listonosza – Ogar 205
Źródło: Polska Jazda
Triumph TS 100 – w produkcji w latach 1934-1936. Lekki motocykl niemieckiej marki (brytyjski producent o takiej samej nazwie to zupełnie inna firma) z tradycjami napędzany udanym silnikiem Sachsa o poj. 98 cm3 i mocy 3 KM. Motocykl był lekki w stosunku do konkurentów i ważył 60 kg. Mógł rozpędzić się do 55 km/h. Napęd na 19 – calowe koło tylne przenosiła 2 – stopniowa przekładnia. TS 100 był na tyle udaną konstrukcją, że na niej wzorowali się konstruktorzy tanich motocykli z drugiej połowie lat 30-tych, w tym również polscy.
Niemiecki Triumph
Źródło: Cycle Master
Thomas Auto-Bi z lat 1900-1912 to amerykański lekki motocykl, który kształtem przypomina rower z silnikiem. Napędzany licencyjnym silnikiem De Dion & Bouton o poj. 200 cm3 i mocy 2,25 KM pojazd ważył 52 kg. Z tego zaledwie 11 kg stanowiła waga silnika. Napęd był przenoszony za pomocą paska na tylne koło. Auto-Bi mógł rozpędzić się do 30 MPH, czyli 48 km/h. Wersja z 2,5 konnym silnikiem osiągała 60 km/h. Był to pierwszy motocykl produkowany seryjnie w USA. Marka Thomas istniała do 1919 roku i oferowała również samochody.
Thomas Auto-Bi
Źródło: CC BY 2.0
Honda CN 250 Helix z lat 1986 – 2001 to luksusowy skuter napędzany jednocylindrowym, 17 – konnym silnikiem o poj. 244 cm3. Za przeniesienie napędu odpowiadała skrzynia bezstopniowa. Wyceniony jak turystyczna “650-tka” skuter miał 40 – litrowy schowek, tablicę przyrządów z dużym wyświetlaczem a komfortowa kanapa mieściła dwie osoby. Ważący “na sucho” 157 kg Helix poruszał się na 12 – calowym przednim i 10 – calowym tylnym kole. Prędkość maksymalna wynosiła aż 113 km/h a zasięg 300-400 km (na 12 – litrowym zbiorniku).
“Kosmiczny tapczan”, czyli Honda Helix
Źródło: Świat Motocykli
Podobne wpisy:
Z wykształcenia menedżer motoryzacji i informatyk, z zamiłowania historyk techniki i pasjonat starej motoryzacji. Maniak nowoczesnych technologii. Podobno zdolny autor tekstów (m.in. dla Continental Polska i Allegro). Czasem bloger i nauczyciel blogowania. Człowiek renesansu. Nauczyciel w zduńskowolskim “Elektroniku”.
